Er is behoorlijk wat Elfstedenjargon. Hieronder de belangrijkste termen. Heb je nog aanvullingen? Of gebruiken we termen die je niet kent? Meld ze in de reacties, dan leg ik ze uit!

Alternatieve route ook bekend als slechtweerroute. Een aaneenschakeling van oneindig meanderende heen-en-terugtrajecten door het Friese laagland waarbij de te roeien afstand gek genoeg 30 kilometer minder is. En Friesland plotseling maar acht steden blijkt te hebben.

Banaan opoffering, bewijs dat we er echt alles voor doen. Idioom wil je mijn banaan zien?

Blij gezichtsuitdrukking die tijdens de Elfstedentocht vaak te zien is. Als in kijk haar blij op de dijk banjeren.

Blog … dit.

Brandhout oude slechte boten en dito roeiers.

Broodgeur aanwijzing dat je in Sneek bent.

Bus epicentrum van alles.

Donkere nacht Fries natuurverschijnsel waarbij je niets ziet. Maar dan ook echt niets.

Douchespullen op vrijdag al achterlaten in de kleedkamer op Wetterwille.

Elfstedenkruisje bewijs dat de Elfsteden Roeimarathon binnen 24 uur is afgelegd. …met lintje: bewijs dat de Elfsteden Roeimarathon gewonnen is.

Elfstedentocht gebeurtenis waar je meer bagage voor nodig hebt dan voor drie weken vakantie.

Exhibitionisme, Fries de neiging om te pas en te onpas (eigenlijk vooral te onpas) in de openbare ruimte al je kleren uit te doen. Zie ook op z’n Fries.

Fries, op z’n 1) met een raar accent; 2) alles betreffende het toiletteren in de vrije natuur. Zie ook plasgeitenbreier.

Galamadammen syn favoriet wisselpunt.

Golfbreker extra afdichting over de riggers om het Slotermeer te trotseren. Als men denkt dat dat niet voldoende zal helpen wordt de route omgelegd. Zie alternatieve route.

GPS ding dat altijd gelijk heeft. Bij de moderne elfstedenroeimarathon behoren er te allen tijde minstens zes van aan boord te zijn. (Ja, tel maar even.)

Handen objecten die je niet te vaak moet bekijken.

Hoofdlamp hulpmiddel om de donkere nacht te trotseren. Niet te verwarren met laserzwaard.

It Giet Oan het regent aan één stuk door. Ook Fries – het gaat door (ofzo).

Kleiroute benaming voor de omweg die in 2010 geïntroduceerd is waardoor we minder over het Van Harinxmakanaal hoeven te roeien. Sindsdien is de af te leggen afstand tien kilometer meer.

Koffie nooit vijf te gelijk bestellen. Kan enige tijd duren voordat je je bestelling krijgt. Of nooit.

Koningsdag nationale feestdag waarop de Friese beschoeiingen en rietkragen gekeurd worden. Tevens de dag om nieuwe wisselpunten te ontdekken.

Kort 1) streven voor de duur van de wedstrijd; 2) roeitechniek waarbij alleen alleen het effectieve deel van de roeihaal overblijft. Antoniem van sleurhaal (zie onder brandhout).

Krabben techniek waarbij met de ene riem langs de boot en de andere riem normaal geroeid wordt. Wordt in sommige kringen aangeduid als pieterburen – geen mens weet waarom.

Laserzwaard herkennigsmiddel in donkere nachten. Maakt imposant zwoesj-geluid.

Liggen 1) manier om heelhuids onder een lage brug door te komen; 2) bij het wisselen moet één persoon op de grond liggen om de boot vast te houden; 3) kan pas als je weer thuis bent; 4) en traditioneel kun je ook altijd even in de zon liggen bij wisselpunt Berlikum Gernierswei.

Mixploeg ploeg waarin telkens minstens één dame roeit.

Open categorie groep wedstrijddeelnemers waaruit niet altijd een winnaar aan te wijzen is. (Bijvoorbeeld in 2022. Zie ook: mixploeg.)

Oranjekoek smerig roze ding dat na afloop van de Elfstedentocht geserveerd wordt. Kenners zeggen dat het lekker kan zijn – niemand heeft dat ooit waargenomen.

Pannenkoeken voedsel voor overdag, voor ’s nachts en alles wat daartussen zit.

Picknicktafel syn gezelligheid.

Pikhaak middel om boten naar de kant te halen. Niet te verwarren met laserzwaard.

Pizzaplank hulpmiddel bij stempelen. Geen pizza op serveren!

Plasgeitenbreier oudere Friese heer

Praxis tekst op een herkenningsbord bij een grote parkeerplaats.

Reservebankje nog nooit nodig gehad

Reserveriemen vroeger in de boot, tegenwoordig met trots op het dak van een auto

Skiffhead kwalificatiewedstrijd voor de Elfstedentocht. Ongeveer zo lang als driekwart etappe, maar alleen af te leggen.

Stempelpost hiervan zijn er twaalf, want in Woudsend krijg je een stempeltje ter beloning als de bemanning daar correct gekleed gaat. (In dit geval: met een zwemvest aan.)

Suikerbrood kregen we in 2022 als alternatief voor de traditionele oranjekoek (zie aldaar).

Taft afdekking van de voor- en achterkant van de boot. Vroeger elk jaar met een nieuw vrolijk patroon. Tegenwoordig worden oude taften om milieuredenen hergebruikt.

Tape in het verleden hing de boot hiermee aan elkaar tijdens de tocht, maar heden ten dage worden steeds meer herbruikbare materialen gebruikt.

Tempometer altijd minstens drie in de boot hebben.

Toercategorie onduidelijke groep deelnemers die niet aan de wedstrijd meedoen, maar die toch in de wedstrijdresultaten worden opgenomen en daar veel waarde aan hechten. Bijvoorbeeld: “We waren tiende in de toercategorie.” (Zie ook: brandhout.)

Tracker het enige ding dat het ondanks alle voorbereidingen niet doet. Bedoeld om de volgers op de hoogte te houden en tegenstanders te ontmoedigen. Gedeeltelijk te vervangen door blog (zie aldaar).

Tuc te eten in combinatie met drop en pannenkoeken.

Wisselbeker (in de sport) beker die van eigenaar wisselt als er een nieuwe winnaar is. Bijzonderheid: je mag hem alleen even vasthouden tijdens de prijsuitreiking. Vreemd genoeg nooit aanwezig op de wisselpunten.

Wisselbulletin handig document dat voor elk wisselpunt beschikbaar is. Hierin staat exact beschreven hoe alle vervoermiddelen en ploeggenoten op de desbetreffende plaats door elkaar gehusseld moeten worden.

Wisselkrat krat met spulletjes die wel bij het wisselpunt moeten zijn maar niet in de boot. Raakt makkelijk kwijt. (Zie ook: donkere nacht.)

Wisselpunt vooraf vastgestelde locatie waarop het scenario wordt uitgevoerd dat in het wisselbulletin (zie aldaar) beschreven staat. Benodigdheden: boot, bus, laserzwaard, pikhaak, ploeggenoten. Naar behoefte aangevuld met andere elfstedenrekwisieten. Elke deelnemende ploeg is vrij zijn eigen wisselpunten te kiezen.

Zuigsloot aanduiding voor ondiep roeiwater waarin de boot vastgezogen wordt. Als zodanig van toepassing op het grootste deel van Friesland. Opvallende uitzondering: het Van Harinxmakanaal, maar daar klotst het.

Zwette bij nacht mooiste roeiwater ter wereld.